Online lesgeven: voorkom deze fouten in 2021 met onze tips

Noodgedwongen hebben docenten en trainers het afgelopen jaar hun weg moeten vinden in de wereld van het online onderwijs. Misschien was het voor jou een leuke nieuwe ervaring waarbij je de nieuwste onderwijstools kon testen en de voordelen van het online lesgeven hebt ervaren. Of misschien zat je met je handen in het haar omdat je geen idee had waar je moest beginnen of hoe je contact kon houden met leerlingen én de onderwijskwaliteit kon waarborgen. Voorkom in 2021 deze fouten en gebruik onze tips voor online lesgeven.

Hoe jij ook tegen het online onderwijs aankijkt, je hebt er waarschijnlijk al veel mee te maken gehad en ook in 2021 zal het online klaslokaal veel worden ingezet. Het afgelopen jaar toonden leerlingen begrip als het online lesgeven didactisch of technisch niet helemaal soepel verliep. Het was voor iedereen immers een periode van trial en error. Nu je al een tijdje hebt geoefend met online lesgeven, zijn er een aantal dingen in 2021 écht niet meer fout kan doen. In deze blog legt Sophie Smit, LOL-consultant bij Learning Connected, de veelgemaakte fouten bij het online lesgeven uit. En nog belangrijker: ze geeft je tips om deze te voorkomen en hoe je de kwaliteit van jouw online lessen en het leerplezier van jouw leerlingen vergroot.

Fout 1: Inloggen als de les begint

Zorg er voor dat je een kwartier voor aanvang van de les aanwezig bent in het online klaslokaal. Dan heb je voldoende tijd om je lesmateriaal klaar te zetten en de juiste deelnemersrechten in te stellen. Je wil toch niet dat leerlingen zien hoe jij loopt te stuntelen met het delen van een PowerPoint presentatie of dat een leerling jou tijdens het praten zomaar op mute zet?

Ook voor het creëren van een veilig leerklimaat is het van belang om als eerste aanwezig te zijn in het online klaslokaal. Zorg ervoor dat je camera aanstaat als de leerlingen binnenkomen en heet ze persoonlijk welkom. Op deze manier voelen de leerlingen zich gezien en houd jij in de gaten hoe het gaat met de leerlingen en of ze klaar zijn voor de les. Het plaatsen van leerlingen in een wachtruimte, zoals in Zoom en sommige versies van Microsoft Teams wordt aangeboden, kan een uitkomst bieden. Dan bepaal jij wanneer iedereen de klas binnenkomt. Zo weet je zeker dat de leerlingen pas de les binnenkomen als jij er klaar voor bent en je niet nog aan je kopje koffie loopt te slurpen .

Verlaat tot slot als laatste het online klaslokaal, zodat alle leerlingen de mogelijkheid hebben gehad om vragen te stellen.

Fout 2: Alleen zelf aan het woord zijn

Vind jij het ook zo verleidelijk om de hele les aan het woord te zijn? Of om zoveel mogelijk theorie en informatie in één les te stoppen? Het klinkt misschien makkelijk, maar effectief is het niet. Volgens het leermodel 70-20-10 (Jennings, 2011) wordt 70% van wat mensen leren, geleerd door ervaring en oefening in de praktijk, 20% door interactie met anderen en 10% door formeel leren. Het is dus belangrijk dat leerlingen zélf aan de slag gaan! Voornamelijk bij online onderwijs, waarbij leerlingen sneller afdwalen en je moeilijker kan controleren of ze de les volgen, aan het gamen zijn of hun online winkelwagentje vol gooien.

Hoe moet het dan wel, vraag je je misschien af. Interactie en afwisselende werkvormen zijn dé kernwoorden om leerlingen bij de les te betrekken. Zorg ervoor dat je elke les zo min mogelijk klassikaal uitlegt en denk erover na hoe je de theorie kan verwerken in een leuke interactieve opdracht. Maak een quiz, houdt een brainstorm in de chat, maak gebruik van een whiteboard of laat leerlingen zelf presenteren. Het kan helpen om gebruik te maken van externe websites of programma’s, zoals Kahoot, Mentimeter, Padlet, Lesson Up of Sendsteps.

Een andere leuke manier is om de groep op te splitsen subgroepjes of break out rooms. Steeds meer programma’s bieden deze optie aan. Geef leerlingen aan het begin van de les duidelijke instructies en laat ze in kleine groepjes samenwerken aan een opdracht of project. Kom aan het eind van de les weer bijeen om de bevindingen te bespreken.

Kortom, zorg ervoor dat jouw leerlingen harder werken dan jij!

Fout 3: De knoppen in het online klaslokaal niet kennen

Weet jij nog steeds niet helemaal de weg te vinden in de online leeromgeving of in het online klaslokaal? Dan is het de hoogste tijd om daar verandering in te brengen! Elke online leeromgeving heeft verschillende mogelijkheden, vaak ook speciaal gericht op onderwijs. Het is zonde om hier geen gebruik van te maken. Dus wees een avonturier en ga op ontdekkingstocht in het online klaslokaal door op verschillende knoppen te drukken. Waarschijnlijk ontdek je zo veel nieuwe functies en mogelijkheden die het online lesgeven vergemakkelijken en helpen om interactie te creëren.

Veel docenten werken met Microsoft Teams. Wist je bijvoorbeeld al dat je hierin een whiteboard kan openen waarin jij en/of je leerlingen kunnen tekenen en typen? Dat je leerlingen programma’s op jouw computer kan laten bedienen? Dat je leerlingen in subgroepjes uiteen kan laten gaan en jij deze groepjes kan controleren? Dat de chat veel functies heeft van gifjes en opsommingen, tot tabellen en markeringen? Dat je een aanwijsstip hebt voor op je PowerPoint? Dat je opdrachten en quizzen kan inplannen? Dat leerlingen tegelijkertijd aan één bestand kunnen werken? Dat je een heleboel andere apps kan integreren in Microsoft Teams? Dat je een deelnemerslijst kan downloaden? En dit is nog maar de top van de ijsberg!

Fout 4: Geen aandacht besteden aan jouw online presentatie skills

Misschien maakt het jou niet zoveel uit hoe je achter de webcam zit, maar realiseer je dat jouw leerlingen de hele tijd tegen jou aankijken. Het is voor hen afleidend en niet heel fijn om continue jouw onderkin te zien of een onopgemaakt bed op de achtergrond . Check hoe het ervoor staat met jouw online presentatie skills. Kan jij alle punten afvinken?

✓ Zorg ervoor dat de webcam op of boven ooghoogte is, niet hoger dan de haarlijn.
✓ Ga niet te dicht bij de camera zitten en zorg ervoor dat de camera jouw schouders en het hele gezicht kan vastleggen.
✓ Controleer of er geen vlekken op je webcam zitten.
✓ Zorg ervoor dat het licht van voren komt en niet van de achterkant
✓ Gebruik een neutrale of contextuele achtergrond, zoals een muur
✓ Kleed je comfortabel en draag iets dat geschikt is voor je publiek. Vermijd ook drukke kleding met ruitjes of strepen.
✓ Kijk zo vaak mogelijk in de camera (en dus niet naar de videobeeldjes op je scherm).
✓ Maak het jezelf comfortabel. Ga rechtop zitten met een goede houding en probeer je te ontspannen

Wil je meer weten over digitale presentatie skills, in deze blog lees je de 10 belangrijkste tips & tricks.

Wij wensen je heel veel succes met deze tips voor live online lesgeven in 2021!

Wil je meer weten over effectief Live Online Lesgeven? Bekijk eens onze training. Of vraag je af wat de meerwaarde van online lesgeven en het online klaslokaal is? Lees dan deze blog.