Inclusieve online sessies: deelnemers met beperkingen

Hoe ga je in jouw online sessie om met deelnemers die zintuiglijke beperkingen ervaren? Denk aan slechtzienden en slechthorenden, maar ook aan mensen die dyslexie hebben, de taal niet goed machtig zijn, of vanwege omgevingsgeluid of technische moeilijkheden je presentatie niet goed kunnen zien of horen. Misschien sta je hier niet altijd bij stil, maar je sessie toegankelijk maken voor deze deelnemers vraagt soms om een (kleine) aanpassing.

In de vorige blogs bespraken we hoe je jouw online sessie inclusiever kunt maken door alle deelnemers te betrekken en technische problemen te ondervangen. In dit laatste artikel van het drieluik over inclusieve online sessies geven we de belangrijkste tips om ervoor te zorgen dat ook deelnemers met zintuiglijke beperkingen goed je sessie kunnen volgen en actief kunnen meedoen.

Maak je materialen toegankelijk

Let bij het ontwerpen van je PowerPointpresentatie en andere sessiematerialen op dat ze voor iedereen voldoende toegankelijk zijn. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van goed leesbare lettertypes voor deelnemers die dyslexie hebben of een schermlezer gebruiken en contrasterende kleuren die kleurenblinden goed kunnen onderscheiden. In Microsoft-applicaties zoals PowerPoint, Word en Outlook bestaat hier een handige functie voor: met Toegankelijkheidscontrole kun je controleren of jouw inhoud ook duidelijk is voor mensen met een beperking. 

Presenteer zowel visueel als auditief

Het is belangrijk dat je informatie tegelijkertijd laat zien én bespreekt. Zodra je naar een nieuwe dia gaat, lees je de titel voor. En bij een grafiek benoem je kort wat er te zien is zodat iedereen de belangrijkste data meekrijgt. Hetzelfde geldt voor vragen en opmerkingen in de chat: lees deze eerst voor alvorens een antwoord te geven. Let op: het is moeilijk voor mensen om twee dingen tegelijkertijd te doen – om te lezen én te luisteren – dus zorg dat wat je zegt overeenkomt met wat je op je dia’s laat zien. Als er te veel tekst op je dia staat en deelnemers beginnen te lezen, horen ze niet meer wat je zegt.

Stel ondertiteling in

Een aantal videobelprogramma’s, zoals Webex, Teams en Zoom, biedt de mogelijkheid om ondertiteling in te schakelen, waarmee deelnemers de transcriptie of vertaling van hetgeen wat de spreker zegt kunnen zien. Een ondertitelaar kan hierbij live meeschrijven in de gewenste taal of je kunt geautomatiseerde ondertiteling instellen. Wees ervan bewust dat er bij live ondertiteling enige vertraging optreedt, dus zorg dat je na een vraag genoeg ruimte laat om iedereen in te laten lopen en een antwoord te geven.

Liplezen en gebarentaal

Voor mensen die liplezen is het belangrijk dat de persoon die spreekt voldoende licht heeft, zodat de mond duidelijk te zien is. Als er een gebarentolk aanwezig is bij de sessie, kun je het camerabeeld van de tolk vastzetten zodat deze altijd zichtbaar is. Gebruik voor de spreker en de gebarentolk geen virtuele of vervaagde achtergrond, omdat dit het gezicht en de handgebaren soms onbedoeld kan verbergen.

Tips voor deelnemers

Buiten de stappen die jij als presentator kunt nemen om je sessie toegankelijker te maken, zijn er ook hulpmiddelen die deelnemers zelf kunnen instellen. Veel videobelprogramma’s zijn compatibel met schermlezers, reageren op sneltoetsen en bieden de optie om een weergavemodus met hoger contrast of grotere lettertypes in te schakelen. Als je weet dat er deelnemers met beperkingen zijn, kan je hen van tevoren op de hoogte stellen van de mogelijkheden van het videobelprogramma dat je gebruikt. Lees je vooraf in over de toegankelijkheidsopties van Webex, Teams of Zoom (in het Engels).

Dit artikel is onderdeel van een drieluik over inclusiviteit in live online sessies. Eerder gaven we tips hoe je jouw online sessies inclusiever kunt maken door iedereen te betrekken en de techniek niet in de weg te laten staan. 

Wil je meer weten over succesvolle en inclusieve online sessies? Learning Connected heeft een breed aanbod aan trainingen over online en hybride samenwerken. Ben je op zoek naar meer informatie over het bevorderen van diversiteit en inclusie in jouw organisatie? Bekijk dan eens de trainingen van Study2Go.